1.Cka nenkuptojme me termin inovacion? Si nderlidhet inovacioni me ndermarresine sistematike?
1.Inovacioni eshte nje ide e re qe implementohet ne praktike, në një paisje apo process, te vlefshem dhe profitabil. Fjala ndermarresi rrjedh nga fjala franceze <entroprendre> qe do te thot: te besh diqka ndryshe , te ndermarresh dhe te veprosh diqka me ndryshe. Andaj Inovacioni eshte nje ide e re qe ndermarresit e shfrytezojne ndryshimin si nje mundesi per nje produkt apo sherbim te ri – me ndryshe. Ndermarresia eshte
2.Cilat jane shtate burimet e inovacionit? Si ndikojne ngjarjet e papritura ne inovacion?
E papritura - Suksesi i papritur apo deshtimi mund te shpien tek inovacioni, psh Zhvillimi I kompjutereve,Zhvillimi i internetit te pare (ARPANET) fillimisht per ministrinë e mbrojtjes në Amerikë per komunikimin e bazave te ushtrise amerikane ne menyre elektronike, te cilet ishin gjith’her kunder Ruseve.
E papershtatshmja – mosperputhja ndermjet asaj se qka eshte dhe qfar secili pret. Eshte nje shenje e metutjeshme qe po ndodhin ndryshime.
Nevoja e procesit - Nevoja eshte nena e inovacionit.Inovacioni nga nevoja e procesit permirson procesin ekzistues i cili njihet qe ka kufizime dukshme.
Industria dhe struktura e tregut – mund te ndryshojne shpejt. Ky ndryshim ofron mundesi te pershtatshme per inovacionet dhe kercnim i konsiderueshem per ata qe ndryshimet i lexojne ne menyre jokorrekte.
Demografia - Eshte studim i statistikave te lindjes se popullates, vdekjeve, semundjeve, punesimit, shkollimit etj. Keto statistika jane te pranuara si tregues univerzal dhe kryesore te ndryshimeve te kerkuara brenda shoqerise qe shpesh jane shume te prarueshme. Nuk jane te lehta per tu pare apo per tu kuptuar.
Ndryshimet ne perceptim - Nuk jane ndryshime.Faktet s’ndryshojne, por perceptimet e njerezve ne fakte. P.sh: moda, veshjet nga gjenerata e vjeter
Njohuria e re – Inovacionet me te famshme shpesh bazohen ne njohurite e reja apo shpikjet,telefoni, radio etj,megjithate keta shembuj mbeshtetin ende ne nje far mase ne plotesimin e ideve egzistuese
3.Pershkruani ne pika te shkurtra detajet kryesore te biznes planit tuaj (Emrin e biznesit, produktet dhe sherbimet kryesore dhe pikat kryesore te tregut)
- Reciklimi i qelqit kryesisht per prodhimin e shisheve te qelqit. - Produktet kryesore do te jene shishe te qelqit te madhesive te ndryshme: 0.25l, 0.33l, 0.50l, 0.75l, dhe 1.00l, qe ti plotesoj nevojat e tregut, por me mundsi te zgjerimit me vone, te prodhimit edhe te produkteve tjera nga qelqi.
- Pikat kryesore te tregut ne i mendojm te jene fabrika e prodhimit te veres verës në: Prizren,Rahovec,Gjakovë dhe fabrika e prodhuesit te birrës në Pejë qe i konsiderojme si klientët tonë kryesor.Por do ti furnizojme me produktet tona edhe fabrikat tjera te cilat merren me prodhime te qumshtit, lengjeve, sirupeve etj.
4.Cka nenkuptojme me nje model biznesi? Cilat jane nente shtyllat ne te cilat bazohet modeli I biznesit?
4.Modeli i biznesit pershkruan se si nje organizate krijon, sherben dhe ruan vlerat.
Nente shtyllat e modelit te biznesit jane:
Segmentet e Konsumatoreve – definojne grupet e ndryshme te njerezve apo organizatave te cilat nje ndermarrje tenton tju sherbej qe perfshijne, Tregu masiv,tregu specific,segmented,tregu i diversifikuar, platformat shume aneshe (multi-sided platforms).
Vlera e shtuar – pershkruan grumbullin e produkteve dhe sherbimeve qe krijojne vlere per nje segment specifik te konsumatoreve, si vlera te shtuara jane: Risite, Performancen,Kostumizimin,Dizajnin,Cmimin,
Zvoglimi I rrezikut.
Kanalet e distribucionit – pershkruajne se si nje kompani komunikon me segmentet e konsumatoreve per te ofruar vleren e shtuar te produkteve dhe sherbimeve te veta.
Marredheniet me klient – definojne llojet e mardhenieve qe nje kompani krijon me segmente te caktuara te konsumatoreve. Marrdhenia me klientin perfshine: Asistence personale, asistence e dedikuar personale, vet-sherbim, sherbimet e automatizuara, komunitetet, bashkekrijimin.
Burimet e te ardhurave – paraqesin keshin te cilin kompania e gjeneron nga cdo segment i konsumatoreve (kostot duhet te zbriten nga te hyrat per te krijuar fitimin). Burimet e te ardhurave perfshijne: shitjen e aseteve,pagesen per perdorim, pagesen per parapagim, qiradhenien, licensimin, pagesen per ndermjetsim, reklamimin.
Resurset kyqe – pershkruajne asetet kryesore qe nevojiten per ta funksionalizuar modelin e biznesit. Resurset kyqe perfshijne: resurse fizike, intelektuale, njerezore, financiare.
Aktivitetet kyqe – pershkruajne gjerat kryesore qe kompania duhet te beje per ta funksionalizuar modelin e vet te biznesit. Aktivitetet kryesore perfshijne: Prodhimin, zgjedhjen e problemeve, Platformen / rrjetin.
Partneritetet kyqe – pershkruajne rrjetin e furnitoreve dhe partnereve qe e funksionalizojne modelin e biznesit
Struktura e Kostove – pershkruan te gjitha kostot qe perfshihen per te operuar nje model te biznesit.
5.Cka nenkuptoni me Vleren e shtuar te nje biznes modeli? Cilat jane disa nga vlerat e shtuara qe hasen me se shpeshti tek biznes modelet?
5. Vlera e shtuar – pershkruan grumbullin e produkteve dhe sherbimeve qe krijojne vlere per nje segment specifik te konsumatoreve, si vlera te shtuara jane:Risite,Performancen,Kostumizimin, Dizajnin,Cmimin,Zvoglimi I rrezikut.
6.Cilat jane karakteristikat e bizneseve qe i perkasin modeleve te platformave shumeaneshe (multi-sided platforms)?
6.Platformat shume – aneshe bashkojne dy ose me shume segmente te veqanta te konsumatoreve po te vilat jane te nderlidhura. Keto platforma kane vlera vetem nese te dy segmentet jane te pranishme. Pra ofrojne vlere duke ofruar platforme te interaksionit.(lexuesit / reklamuesit e gazetes).
7. Cka kuptoni me „ segmentim te tregut“? Ilustroni pergjigjjen duke perdorur shembuj nga biznes plani i juaj?
7.Segmentimi i tregut paraqet qasjen e ndarjes së tregut në grupe të ndryshme të blerëseve, të cilët mund të kërkojnë produkte ose sherbime.
Se pari prezentojme idene e biznisit : Riciklimi i Qelqit.
Sipas shkalles së konsumit të produktit të caktuar tregu mund të segmentohet në konsumator të dobët, konsumator të mesëm dhe konsumator të fortë të produktit.
Pasi produkti jone eshte shishe qelqi dhe synojme shitje me shumice eshte kryesisht sherbim per fabrika te prodhimit te bierres, veres, e lengjeve te ndryshme atehere ne e kemi segmentar tregun sipas shkalles se konsumit ne konsumatore te fort te produktit. Për t’u realizuar segmentimi sa më objektiv dhe efikas i tregut gjithsesi duhet përdorur më shumë se një variabëla segmentuese.
VARIABLAT TJERA PER SEGMENTIMIN E TREGUT
VARIABLAT GJEOGRAFIKE, DEMOGRAFIKE, SOCIOEKONOMIKE, PSIKOGRAFIKE dhe BIHEVIORISTIKE . Variablat tjera per segmentim te tregut i kemi perdore, ato Gjeografike : Fabrika do të ndërtohet rreth 5 km larg qytetit të Gjakovës afër magjistrales Gjakovë-Prizren, me qellim të reduktimit të shpenzimeve të transportit dhe infrastruktura rrugore eshte e rregulluar sepse në këtë regjion ndodhen klientët tonë kryesor, fabrika të prodhimit te pijeve të ndryshme si ato te prodhimit te verës në: Prizren,Rahovec,Gjakovë dhe jo shumë larg edhe me prodhuesit e birrës në Pejë. VARIABLA BIHEVIORISTIKE – per arsye se ne kuader te saj hyjne gadishmeria e konsumatorit I cili do te jete I gatshem te mar produktet tona ne menyre te vazhdueshme deri sa te jet i kenaqur me produketet tona dhe qendrimi I konsumatorit > besnik ndaj kontrates dhe vazhdimi i kontrates nese osht i kenaqur me qmimin dhe sherbimet.
8.Duke perdorur shembuj nga projekti juaj (biznes plani juaj) pershkruani strukturen e kostove dhe strukturen e te hyrave.
8. Struktura e investimeve per: Grumbullimin e mbeturinave prej qelqit (lenda e pare), Paisjet teknologjike për proces të prodhimit , Mjete transporti, Mjete për ngarkim/shkarkim , Objekti prodhues , Pllaci, Përgatitja e projektit , Hulumtimi i tregut, Rrjeti elektrik , Procedura administrative.
Burimet e te ardhurave: nga profiti i aktiviteteteve operuese nga shitja me shumice e produktit ne fabirkat e parapara me te cilat i kemi kontraktuar.
9.Cilat jane disa nga teknikat qe mund te perdoren per dizajnimin e modelit te biznesit?
9.Ndarja e modeleve – Koncepti i koorporates se ndare – bashkepunimi I bizneseve te mardhenieve me konsumatore, bizneseve te inovacionit, dhe bizneset e infrastruktures,keto biznese mund te bashkpunojne ne nje koorporate mirpo ne rastin perfekt duhet te operojne te ndara.
Long Tail – ofrojne shume produkte te rrallla te cilat shiten ne sasi te vogla.
Platforma shume-aneshe - bashkojne dy ose me shume segmente te veqanta te konsumatoreve po te vilat jane te nderlidhura. Keto platforma kane vlera vetem nese te dy segmentet jane te pranishme. Pra ofrojne vlere duke ofruar platforme te interaksionit.(lexuesit / reklamuesit e gazetes).
Modeli free-pa pagese – Ne kete model se paku nje segment i konsumatoreve ka mundesi te perfitoje nga produktetet dhe sherbimet gjate gjithe kohes pa pagese.
Modelet e hapura te biznesit– perdoren nga kompanite te cilat permes bashkepunimit me partnere te jashtem krijojne vlere per konsumatore.
10.Cilat jane vlerat e shtuara te propozuara ne projektin (biznes planin) tuaj? Per cfar segmente te konsumatoreve jane te dedikuara ato?
10. Disa prej vlerave te shtuara te propozuara per produktin tone:
Kualitet të lartë, madhesive te llojllojshme (0.25l, 0.33l, 0.50l, 0.75l, dhe 1.00l, qe ti plotesoj nevojat e tregut ),çmime konkuruese, estetikë shumë të lartë,qendrueshmëri maksimale dhe zvogelimin e rrezikut per shkak te mbajtjes se lengut te fresket.
Segmentimi sipas shkallës së konsumit të produktit mund të segmentohet në konsumator të dobët, konsumator të mesëm dhe konsumator të fortë të produktit (qe jan te dedikuar edhe produktet tona)
11.Si ndikon ambienti i biznesit ne implementimin e biznes modelve? Cilat jane kater fushat strategjike qe mund te shqyrtohen lidhur me ambientin?
PROVIMI 1
1.Si ndahen ndermarresit – llojet?
1.Ndermarresite ndahen:
Ndermarresi arritese – Qe ka nevoje te arrije qellime te reja gjithe kohen.
Ndermarresi shitese – Qe perdore aftesite “e buta” per te shitur produktetet apo sherbimet
Ndermarresi menaxher – I cili gjithe kohen tenton te menaxhoje ndryshimin
Zhvilluesi i ideve – qe shpesh asocohet me ndermarresine ne sektorin e teknologjise.
2.Tiparet e ndermarresive?
Parashikues – Ata i shohin gjerat qe ende nuk ekzistojne
“Te krisur” – Ata deshirojne qe njerezit e tyre te mendojne per ata se jane te krisur
Kembengules – Per ta cdo rast eshte mundesi e mire per biznes.
Te shkathet – Nese nuk kane ate qe u duhet ata gjejne menyren sit a sigurojne.
Energjik,te vendosur ne qellim – Qe e marrin veten shpejt, te veqante, negociatore, te ndjeshem, te kudo gjendur, Revolucionar.
3.Qka eshte SWOT analiza?
3. SWOT analiza paraqet analizen e mjedisit strategjik perkatesisht bene ekzaminim e faktoreve te mjedisit te brendshem (Perparsite dhe dobesite) dhe atyre faktoreve te mjedisit te jashtem (Mundesite dhe Rreziqet).
4.Si e keni realizuar SWOT analizen per produktin tuaj ose sherbimin?
Përparsitë:
- Shpenzimet e ulta në lidhje me sigurimin e lëndës së parë.
- Lloji i ri i biznesit.
- Afërsia,prodhuesit vendorë do t`i kenë më afër prodhuesit e shisheve të qeqit
Dobsitë:
- Mungesa e përvojës në këtë lloj biznesi.
- Inportimi i paisjeve për prodhim nga jashtë
Mundësitë:
- Zhvillimi i aftësive konkuruese
- Përmirësimi i produkteve tjera,duke ofruar shishe më cilësore dhe më estetike te qelqit.
- Prodhim edhe të produkteve tjera të qelqit
Rreziqet:
- Konkurenca jolojale,çmimet e ulëta të prodhimeve të importuara e dekurajojnë prodhimtarin vendore
- Infrastruktura e dobët ligjore(mungesa e ligjeve që mbështein dhe mbrojnë prodhimtarinë vendore, subvencionet).
- Konkurrenca qe krijojne produktet (shishet) e plastikes.
- Kushtet e afarizmit (furnizimi,prodhimi,shitja,financimi i biznesit)
5.Qka eshte rrjedhja e parase?
5.Rrjedhja e parase eshte levizja e te hollave, brenda apo jashte biznesit projektit ose produktit financiar.Kalkulimi i rrjedhjes se paras mund te perdoret per matjen e parametrave tjere qe na sigurojne informacione ne lidhje me vlerat dhe gjendjen e kompanise.
6.Qka eshte Bilanci?
6.Bilanci eshte pasqyra e gjendjes financiare te qfardo biznesi ne nje moment te caktuar kohor, zakonisht ne mbyllje te nje periudhe llogarie, te zberthyera ne tri fusha: Aktive, pasive dhe vlera e mbetur. Bilanci perbehet nga: asetet, huate (borxhet) dhe zoteruesit e aksioneve.
7.Elementet e planbiznesit? Jane 7 elemente te planbiznesit:
7. Permbledhja ekzekutive, Pershkrimi i biznesit, Strategjia e tregut, Analiza kompetive, Plani i dizajnit dhe plani i zhvillimit, Plani operacional dhe i menaxhimit Kompetencat financiare
8..Defino sjelljen e qdo ndermarresi?
8.Jane keto elemente gjenerale qe e definojne sjelljen e qdo ndermarresi pa mar parasyshe se si e definojme ndermarrsine: Iniciativa, Organizimi apo reorganizimi i resurseve ekonomike ose sociale per te perfituar, pranimi i deshtimit dhe rrezikut.
Disa prej sjelljeve te ndermarresve
Rrezikimi I parave dhe I sigurise se tyre, perkushtimi I tyre per ndryshimin e gjendjeve, Akceptimi dhe adaptimi I ndryshimeve si domosdoshmeri, Organizimin e punes se tyre dhe te punes se te tjereve,
Manovrimi me shume aktivitete ne te njejten kohe, Te punuarit me shume dhe me orar te zgjatur.